De nachttrein naar Xiàn, terwijl ik dit schrijf zitten we er in. Heel knus met ons drieën in een softsleeper, hoewel we volgens onze tickets (met dank aan de gids...) in twee coupés hadden gemoeten, en bovendien in twee bovenbedden en één onderbed. Precies wat we dus níet gevraagd hadden. Gelukkig is het helemaal niet druk en maakt de keurig in uniform gestoken treinstewardess er geen probleem van. We hebben water, sapjes, koffie en thee, zoutjes en zoetjes en zelfs banaantjes en sinaasappelen, de bedden zijn verschoond en wij hebben goede zin, dus wij komen de nacht wel door! Gids 'you can call me Andy' had ons op het station met alle bagage door de meest afzichtelijke mensenmassa naar de wachtkamer geloodsd en deelde daar vervolgens mee dat hij ons verder aan ons lot zou overlaten omdat de auto waarmee hij ons de afgelopen dagen naar de bezienswaardigheden had gebracht, door een nieuwe regeringsmaatregel na 8 uur 's avonds niet van de snelweg gebruik mag maken... 'Dit is jullie treinnummer, daar staat de tijd, en op jullie ticket staat de coupé en de plaatsnummers. Goeie reis verder', en weg was-ie. Nou kunnen drie gisse, volwassen vrouwen best op reis zonder te verdwalen, dus toen we gewaarschuwd werden dat de deuren naar ons perron 6 open zouden gaan sleurden we de reistassen via de roltrap naar de trein en ontdekten daar dat het zitplan niet geheel naar wens was. Maar dat is nu opgelost, we snellen door de nacht richting het Terracottaleger! Correctie: twee uur na vertrek blijkt de trein toch helemaal vol te lopen, moet Annet naar de coupé naast ons (gelukkig zijn haar coupégenoten vriendelijke Franse meisjes, en Annet spreekt vloeiend Frans) en hebben wij strijd moeten leveren om in elk geval onze benedenbedjes te behouden, en zitten nu met een Française en haar Chinese gids die alleen maar kan uitbrengen 'dat we dan maar de juiste plaatsen hadden moeten bespreken, dat het haar probleem niet kan zijn dat we niet bij elkaar zitten en dat we blij mogen zijn dat ze zo aardig zijn om ons beneden te laten slapen.' In de kern van de zaak heeft ze natuurlijk gelijk, maar toch. Pfff, daar gaat onze gezellige nacht en treinontbijtje. Deze dag is verder het beste te omschrijven als 'onafzienbaar' Niet de dag zélf, maar wat we zagen en waar we waren. Gisteravond arriveerden we na een heel erg lange autorit tegen 8 uur in het historische hart van Pingyao. Verrassing: de straat is sfeervol verlicht met talloze lantaarns, alle winkels zijn nog open en doen zo te zien goede zaken. De kamers in ons guesthouse De Jun Yan Ke Zhan liggen allemaal aan inpandige straatjes die uitkomen op de courtyard, kenmerkend voor deze huizenbouwstijl uit de Mingperiode. De volgende ochtend zagen we hoe het er in de Weststraat uitziet. Een onafzienbare aaneenschakeling van toeristische winkeltjes met vooral volstrekt overbodige prullaria (hoewel we natuurlijk toch voor de bijl gingen voor lieve, leuke, kleurrijke bungeldingetjes voor aan onze tassen). De mensenmenigte van de avond tevoren verscheen al snel weer in de straten, velen met zeer professioneel ogende foto-apparatuur - er is een internationale fototentoonstelling in de stad. We benutten deze zeldzame programmaloze ochtend om op eigen tempo rond te kijken, maar om 2 uur vertrokken we alweer richting Taiyuan, vertrekplaats voor de trein. Onderweg stond nog een attractie op de rol: een bezoek aan de courtyard van de Qiao familie waar de film 'Raise the Red Lantern' is opgenomen. Een ritje van een uur met op de autoweg bijna alleen maar stinkende, vieze, uitlaatgassen uitbrakende vrachtwagens in een onafzienbare rij. Nou ja, rij? Van op je eigen weghelft blijven is hier geen sprake, waardoor een autorit al gauw begint te lijken op een soort bijna-dodenrit. Wij storten van de ene hartverzakking in de andere en zijn blij als we de auto uit mogen. Tot we zien waar we terecht zijn gekomen: een koopgoot zoals we die zelfs op de meest toeristische plekken niet zijn tegengekomen. Een onafzienbare aaneenschakeling van kraampjes vol prulsouvenirs 'Made in China', en heel veel van hetzelfde, waarvan je je afvraagt hoe dat allemaal ooit van eigenaar kan verwisselen. Aan het aantal potentiële kopers zal het niet liggen - het is er idioot druk, uitsluitend Chinese toeristen zien we. Er worden zonnebloempitten geroosterd en met caramel tot snoep verwerkt, een soort gevulde koeken gebakken, houten kammen en allerlei houten gebruiksvoorwerpen gemaakt. De vergelijking met ambachtelijk matten vlechten en poffertjes bakken dringt zich op. We moeten moeite doen om onze gids in het gedrang niet uit het oog te verliezen. De Qiao Family Courtyard is een dorp dat ca. 250 jaar geleden begon als één huis en doordat meneer Qiao fortuin maakt met de fabricage van tofu, uitgroeide tot een aaneenschakeling van zes binnenplaatsen met ver in de honderd kamers eromheen. De plek stond in de omgeving bekend als het Qiao Familiedorp. Het was flink dringen om iets te kunnen zien van de inhoud van de kamers, maar er waren veel te veel mensen om de schoonheid ervan te kunnen zien - nu zagen we voornamelijk een soort openluchtmuseum waarvan we de betekenis onvoldoende op waarde konden schatten omdat we de context niet kenden. In de kamers en binnenplaats waar Raise the Red Lantern werd opgenomen zijn nog wat requisieten te zien. We hebben goed gekeken en afgesproken de film snel weer een keer te gaan zien - dat zal toch wel anders zijn. En wéér een uur rijden... verbijsterd zien we electrische fietsen, brommertjes, zwaarbeladen drie- en vierwielers, voetgangers en honden in alle richtingen de weg oversteken - 'we all cross the road' heeft hier pas echt betekenis, en dat terwijl wij in Pingyao zelf hebben ondervonden hoe doodeng dat is, zelfs in een gebied waar vrijwel alleen maar fietsen, riksha's en open minibrombusjes op straat zijn. De skyline van Taiyuan verschijnt aan de horizon ver voor we de de stad binnenrijden. 'De hoofdstad van de provincie Shanxi', weet Call me Andy. 'Drie miljoen inwoners, veel zware industrie en kolenmijnen zorgen voor enorme luchtvervuiling' (dat zien en voelen we zelfs in de auto), 'maar hier staat ook de grootste roestvrijstaalfabriek van heel China', vertelt hij trots. En ondertussen rijden we al een half uur tussen onafzienbare rijen torenhoge, supermoderne flatgebouwen in aanbouw en pafken met watervallen voor het broodnodige natuurlijke accent, en daarna over een 2 x zesbaansweg dwars door het centrum van de stad richting het treinstation. We verheugen ons op de rust van onze softsleepertreincoupé, maar dat liep dus anders. De volgende dag. Om 6.35 am rammelt de trein het station van Xian binnen. We hebben wel wat kunnen slapen, maar zijn behoorlijk gaar. Nog even opfrissen voor we de volgende nieuwe wereld betreden is er niet bij - alle sanitair is te smerig om zelfs maar in de buurt te komen, en de wc's hebben al sinds vertrek uit Taiyuan geen water. De Chinese Spoorwegen kennen hun beperkingen: per coupé is voorzien in 4 paar badslippers voor wie zich toch naar het toilet waagt. Maar goed: we hebben het overleefd, zijn opgehaald door Zhang Hui Chi aka 'you can call me JW' (die we dus wel bij zijn Chinese naam noemen), een alleraardigste, communicatieve, gastvrije, gedistingeerde man van tegen de 40. Wij mogen zelf bepalen hoe laat we weer op pad willen, dus we nemen de tijd om in ons poepchique hotel 'Bell Tower Xian' het reisstof en -zweet van ons af te spoelen en uitgebreid 'continental' te ontbijten. Desondanks vechten we tegen de slaap, maar dat zal vast snel over zijn als we straks oog in oog staan met het terracotta leger.