Dag 7: De oude en de nieuwe keizer Wat we de afgelopen dagen zagen van het keizerlijke China was buitengewoon indrukwekkend. Vanwege de bovenmenselijke maat van alles waarmee de vorsten en hun familie zich omringden, de ongegeneerde zelfverheerlijking, de ongebreidelde regelzucht waar iedereen, ongeacht zijn sociale status, mee te maken had, maar ook vanwege de ongekende schoonheid, of dat nu een park, een brug, een bronzen of marmeren beeld, een pagode of woonvertrek is. Maar toen we vanochtend de Verboden Stad binnengingen realiseerden we ons dat van al het bovenstaande een overtreffende trap bestaat. We waren de dag begonnen op het Tiananmenplein. Zinderend heet, blikkerend in de felle zon, een enorme witte vlakte die alleen via een strenge veiligheidscontrole betreden kan worden. Zoon Jacob had ons aangeraden het hele plein om te lopen, maar wie, zoals wij, het maosoleum wil bezoeken en met eigen ogen de Grote Roerganger in zijn eeuwige slaap wil zien, heeft geen keus: het enige dat mee naar binnen mag is een paspoort (dat wordt gecontroleerd!), de portemonnee en de mobiele telefoon. Alle overige bagage moet worden afgegeven. Bij de oversteekplaats naar de consigne werd, onder onze ogen, Annet door een Chinees in nogal officieel uitziend pak bij de arm gepakt en door het verkeer geloodsd, met ons hollend in haar kielzog. Binnen wist de man zonder pardon de rij wachtenden te omzeilen, onze tassen af te geven en incasseerde daarvoor ongeveer twee euri. Hij blij, wij blij! We schoven aan bij de rij maokijkers die, al dan niet voorzien van een onderweg gekochte witte chrysant in cellofaan, in vlot tempo en in doodse stilte het mausoleum betraden. Praten en foto's maken zijn er strict verboden - een man achter mij had stiekem toch gefotografeerd en werd door een van de vele toezichthouders gesommeerd om de foto onmiddellijk te wissen. In de eerste ruimte werden de bloemen in een console gestoken, en via een gangetje sta je dan opeens voor de baar met de gebalsemde Mao Ze Dong. Of het 'm echt is doet er niet toe (het kon net zo goed een wassen beeld zijn). Het is een relikwie waar geen Chinees emotieloos aan voorbij kan gaan, was onze indruk. Ik bedacht me dat er misschien niet eens zoveel verschil is tussen de keizers van het precommunistische tijdperk en hen die daarna kwamen. Ook hier imposante gebouwen die gewone mensen tot nietige wezens maakten en een mate van regelzucht die ieder voorstellingsvermogen tart. Degene die regeert deed het denkwerk, het volk had geen keus dan het te accepteren. Maar misschien kon dat niet eens anders in een zó enorm land met zóveel inwoners... En dan de Verboden Stad. Rondom ligt een 52 meter brede gracht, daarachter een hoge, Chinees rood gesausde muur, waardoor de 'Forbidden City' ook een 'Forbidding City' wordt. Opnieuw werden we van de straat geplukt, ditmaal door een allervriendelijkste jonge vrouw die ons via een oostelijk van de hoofdingang gelegen kleinere toegang het terrein op bracht, in ruil waarvoor we een tentoonstelling met mooie Chinese traditionele schilderkunst moesten bezoeken. Verrassing... Waar we chaos en drukte hadden verwacht heerste rust en stilte, was het lommerrijk en koel. Tussen de cypressen slenterden we richting de kaartverkoop, maar ook daar viel het mee, en wonderbaarlijk genoeg bleef dat zo. Niet dat er geen groepen waren die zich verdrongen voor de ramen van de keizerlijke paleizen - je kunt nergens in, moet alles van buiten bekijken -, maar zelfs dat went, mits je je niet te beleefd opstelt, natuurlijk, want anders kom je nooit vooraan te staan. De eerste van de 800 gebouwen op het 1 miljoen m2 metende, rechthoekige terrein zijn paleizen, de échte Verboden Stad, daar waar de keizers en hun familie (en concubines...) woonden ligt daarachter. Vanaf het laatste bordes kijk je uit over een zee van keizerlijk okergeel geglazuurde daken, waaronder zich 9000 kamers bevinden - alles in de Verboden Stad is duizelingwekkend. Maar als je eenmaal tussen de huizen wandelt - ook hier weer prachtige namen als het Paleis van de Aardse Rust, de Hal van een Vreugdevol Lang Leven, de Hal voor Karakterbouw of het Paviljoen van de Geurige Wolken - kom je ogen te kort. We zagen de keizerlijke bruidssuite waarin op een verhoging een met een goudgele zijde gedekt troonledikant staat, en twee deuren verderop de weelderig uitgedoste haremvertrekken. Lopen deed men niet - wie ergens heen wilde liet zich dragen. Op alle daken staan de keizerlijke wachtertjes, de Onsterfelijke voorop, gevolgd door zijn menagerie van fabeldieren. Hoe belangrijker het gebouw, hoe langer die stoet. Draken zijn werkelijk op álles aangebracht: van hang- en sluitwerk op deuren en ramen tot felgekleurd geschilderde friezen en tegeltableaus. Maar ook leeuwen zijn zeer aanwezig, en altijd in paren, ying en yang. De leeuw, yang, met de rechtervoorpoot op een wereldbol, ying, de leeuwin heeft onder haar linkervoorpoot een op het rugje liggend speels welpje. Kraanvogels en schilpadden, symbolen voor een lang leven, zijn op vele plaatsen te zien. We hadden nog uren in de Verboden Stad kunnen doorbrengen, maar de intercom laat om 1/2 5 weten dat de poorten om 5 uur sluiten. Onderweg naar de Shenwu poort aan de noordkant kwamen we door de keizerlijke tuin. Van de 7000 m2 waarop volgens een klassiek Chinees stramien paviljoens, wandelpaden en bijzondere rotsformaties en inmiddels vele honderden jaren oude cypressen staan, konden we maar een heel klein stukje bekijken, maar wat we zagen paste in de totaalindruk: hier is álles bedacht, overdacht, doordacht. Het enige leven dat zich hier niet laat sturen zijn de bomen, al zijn ook die getooid met door mensen verzonnen namen. We hebben heel veel foto's gemaakt, anders is het nauwelijks te bevatten wat we hier hebben gezien en ervaren. Een kleine selectie volgt.